नेट मीटरिंग आणि नेट बिलिंग या दोन्ही प्रणाली सौर ऊर्जा वापरकर्त्यांना त्यांच्या सौर पॅनेलद्वारे निर्मित अतिरिक्त वीजेसाठी वीज वितरण कंपनीकडून (युटिलिटी) परतफेड मिळवण्याची संधी देतात. तथापि, या दोन प्रणालींमध्ये काही महत्त्वाचे फरक आहेत:
1. परतफेड दर (Compensation Rate):
- नेट मीटरिंग: या प्रणालीमध्ये, ग्राहकांना त्यांच्या अतिरिक्त वीजेसाठी किरकोळ दराने (retail rate) क्रेडिट मिळते, म्हणजेच ग्राहकांना त्यांच्या वापराच्या दराइतकाच परतावा मिळतो.
- नेट बिलिंग: या प्रणालीमध्ये, अतिरिक्त वीजेसाठी ग्राहकांना घाऊक दराने (wholesale rate) परतफेड मिळते, जो सहसा किरकोळ दरापेक्षा कमी असतो.
2. परतफेड स्वरूप (Form of Compensation):
- नेट मीटरिंग: अतिरिक्त वीजेसाठी मिळणारी क्रेडिट्स भविष्यातील वीज बिलांमध्ये वापरता येतात, ज्यामुळे ग्राहकांच्या बिलांमध्ये कपात होते.
- नेट बिलिंग: अतिरिक्त वीजेसाठी ग्राहकांना आर्थिक परतफेड मिळते, परंतु हा परतावा घाऊक दरावर आधारित असल्यामुळे, एकूण परतफेड कमी असू शकते.
3. परताव्याचा कालावधी (Return on Investment):
- नेट मीटरिंग: किरकोळ दराने मिळणाऱ्या क्रेडिट्समुळे, ग्राहकांना त्यांच्या सौर ऊर्जा प्रणालीवरील गुंतवणुकीचा परतावा तुलनेने लवकर मिळू शकतो.
- नेट बिलिंग: घाऊक दराने मिळणाऱ्या परतफेडीमुळे, गुंतवणुकीचा परतावा मिळवण्यासाठी अधिक वेळ लागू शकतो.
4. अतिरिक्त संचयनाची आवश्यकता (Need for Additional Storage):
- नेट मीटरिंग: ग्राहकांना अतिरिक्त वीजेसाठी क्रेडिट्स मिळत असल्यामुळे, अतिरिक्त ऊर्जा संचयनासाठी बॅटरीसारख्या उपकरणांची आवश्यकता कमी असते.
- नेट बिलिंग: घाऊक दराने परतफेड मिळत असल्यामुळे, ग्राहकांना त्यांच्या स्वतःच्या वापरासाठी अतिरिक्त ऊर्जा संचयित करण्यासाठी बॅटरीसारख्या उपकरणांची आवश्यकता भासू शकते.
5. उपलब्धता आणि धोरणे (Availability and Policies):
- नेट मीटरिंग आणि नेट बिलिंग या प्रणालींची उपलब्धता आणि नियम स्थानिक वीज वितरण कंपन्या आणि सरकारी धोरणांनुसार बदलू शकतात. त्यामुळे, आपल्या प्रदेशातील नियमांची माहिती घेणे आवश्यक आहे.
या फरकांमुळे, आपल्या सौर ऊर्जा प्रणालीसाठी योग्य पर्याय निवडताना आपल्या ऊर्जा वापराच्या पद्धती, आर्थिक उद्दिष्टे, आणि स्थानिक धोरणे विचारात घेणे महत्त्वाचे आहे